سه­ شنبه­ های قصه با مصطفی رحماندوست

• نیم ­نگاهی به اهمیت توجه به ادبیات کودک و نوجوان

ادبیات کودک و نوجوان، به­طور کل به نوشته­ هایی اطلاق می­شوند که کودکان و نوجوانان می­خوانند و به همین علت تخیل و حس­و­حالی کودکانه در این متون در جریان است. نوشته­ های این حوزه، از ویژگی­های ذاتی یک کودک نشأت می­گیرند و براساس درک و تمایلات یک کودک نوشته می­شوند. درواقع وجود یک کودک به­ عنوان مخاطب است که  سبب تمایز این حوزه با ادبیات بزرگسال می­شود.

از آن­جایی که ادبیات کودک، با تربیت و آموزش و شکل­گیری شخصیت کودکان ارتباط مستقیم دارد، بخشی بسیار مهم و تخصصی محسوب می­شود و توجه به آن از اهمیت ویژه برخوردار است. این ادبیات، در هر شکل، چه به صورت داستان و لالایی و چه به شکل قصه­ های محلی و  بومی، فرصتی برای رشد خلاقیت و هوش کودکان فراهم می­کند و زمان مناسبی برای شکل دادن علاقه به خواندن در کودک ایجاد می­کند.

• جایگاه قصه ­خوانی در ادبیات کودک

کودکی دوران مهمی از زندگی هر کدام از ما بوده­­است! پایه اکثر توانمندی­ها، علایق­، شناخت و حتی ضعف­ های شخصیت ما تا سن شش سالگی گذاشته شده و از این جهت است که باید به روند رشد شخصیت یک کودک در این سن اهمیت داد!

قصه­ گویی، یکی از راه­های برقراری ارتباط کودک با جهان ناشناخته اطراف و از مهم­ترین راه­های توانمندسازی شخصیت او است. در طول قصه­ گویی، کودک احساسات را می­شناسد و یاد می­گیرد که در موقعیت­ های مختلف چه واکنشی از خود نشان دهد. هم­چنین، شنیدن یک قصه با درگیر کردن حواس دیداری و شنوایی کودک، باعث افزایش سطح هوشیاری و آگاهی او می­شود.

اما، نکته مهم این­جا است که برای تحقق همه­ اهداف بالا و دستیابی به نهایت ظرفیت کاربردی یک قصه برای کودکمان، اول باید یاد بگیریم که قصه خوب چه قصه ه­ای است و چگونه باید یک قصه ­گوی خوب باشیم!

• شروع قصه­ ی سه ­شنبه­ های قصه

باور ما در بنیاد زینب همیشه بر این اساس بوده که این­جا باید خانه کودکان ما باشد و نه فقط یک مرکز نگهداری شبانه­ روزی! محیط شبه­ خانواده بنیاد زینب، این امکان را فراهم کرده­است که فرزندانمان مربیان خود را مادر بدانند و در امنیت و عشق آغوش آن­ها پرورش پیدا کنند. یکی از وظایف مادری مربیان این خانه هم قصه­گویی برای کودکان پلاک ۸ است. همان­طور که اشاره شد، برای اثربخشی یک قصه باید راه و رسم قصه­گویی خوب را یاد می­گرفتیم و قصه­ی خوب را می­شناختیم. به همین علت به فکر برگزاری کلاس­های آموزشی قصه­ گویی برای مربیان با یک استاد کاربلد افتادیم! و چه کسی متخصص­ تر و پرحوصله­ تر در این حوزه، جز استاد مصطفی رحماندوست عزیز؟! از ایشان خواستیم و آقای رحماندوست عزیز هم با مهربانی و لبخند همیشه­ شان درخواستمان را اجابت کردند تا به مدت ۵ هفته، هر سه­ شنبه صبح در کنار مربیان و مددکاران پلاک ۸ باشند برای تربیت قصه­ گوهایی حرفه ­ای.

• در این پنج هفته چه گذشت؟!

هفته اول به آشنایی با معیار­های شناخت و تناسب یک قصه برای رده­های مختلف سنی یک کودک گذشت. در هفته دوم یاد گرفتیم که قصه ­ی خوب را چه­ طور بشناسیم و برای انتخاب یک داستان به چه چیز­هایی توجه کنیم. فهمیدیم که این کافی نیست که یک قصه به دل ما بنشیند چون قطعاً دید یک بزرگسال و یک کودک زمین تا آسمان با هم تفاوت دارد و برای انتخاب یک داستان خوب باید خودمان را جای کودکانمان بگذاریم یا بهتر بگوییم، خودمان کودک شویم!

هفته­ های سوم و چهارم به آموزش و تمرین روش­های مختلف قصه­ گویی اختصاص داد­ه ­شد و مثل هر کلاس دیگری، مشق و تکلیف هم برای مربیان ما کم نبود. ابتدای هر جلسه به تمرین گفتن یک قصه­ ی منتخب توسط هر مربی می­گذشت تا اشکالات کار رفع شود.

و اما شیرینی تمام این چهار هفته به کنار، هفته پنجم حتی برای مربیان بزرگسال ما هم رنگ و ­بوی دیگری داشت. چه برسد به کودکان مشتاق به شنیدن قصه­ ی پلاک۸! دلیلش هم شنیدن قصه از زبان و با بیان خود استاد رحماندوست بود که جلسه آخر را شیرین و حجت را بر تمام جویندگان راه درست قصه­ گویی در خانه ما تمام کرد.

این داستان ادامه دارد و ما هر روز در بنیاد به دنبال راه­ های جدیدی برای پرورش بهتر کودکان این خانه هستیم.